Giá trị xuất khẩu thủy sản tháng 7/2025 ước đạt 950 triệu USD, đưa tổng giá trị xuất khẩu 7 tháng đạt 6,06 tỷ USD, tăng 13,8% so với cùng kỳ năm 2024. Trung Quốc, Hoa Kỳ và Nhật Bản là 3 thị trường tiêu thụ hàng thủy sản lớn nhất của Việt Nam, chiếm thị phần lần lượt là 19,6%, 17,6% và 15,3%. So với cùng kỳ năm trước, giá trị xuất khẩu hàng thủy sản sang thị trường Trung Quốc tăng 47,9%, thị trường Hoa Kỳ tăng 14,5%, thị trường Nhật Bản tăng 11,1%.

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASE), mức thuế 20% Hoa Kỳ áp cho Việt Nam làm giảm sức cạnh tranh, đặc biệt với hai mặt hàng chủ lực là tôm và cá tra. Trong khi đó các đối thủ như Ecuador, Thái Lan và Indonesia đều có mức thuế thấp hơn Việt Nam.

VASEP nhận định, năng lực nội tại của doanh nghiệp bao gồm khả năng chủ động đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, thích ứng với yêu cầu kỹ thuật và thuế quan mới, tái cơ cấu sản xuất theo hướng bền vững, đẩy mạnh chế biến sâu, minh bạch hóa chuỗi cung ứng, nâng cao chất lượng sản phẩm và tận dụng hiệu quả các ưu đãi từ các FTA là yếu tố then chốt quyết định khả năng trụ vững và phát triển trong bối cảnh thị trường nhiều biến động.

Ảnh minh họa. Ảnh: ST

Theo kịch bản dự báo nửa cuối năm của VASEP, với mức thuế đối ứng của Hoa Kỳ ở mức 20%, xuất khẩu thủy sản Việt Nam năm 2025 dự kiến có thể giảm sâu chỉ còn khoảng 9 tỷ USD. Hoa Kỳ sẽ không còn là thị trường ổn định, nhất là với các mặt hàng có chuỗi cung ứng phức tạp, cạnh tranh từ các quốc gia có thuế thấp hơn như Ecuador, Thái Lan, Indonesia sẽ trở nên gay gắt hơn.

Dù vậy, đây cũng là cơ hội để ngành đẩy nhanh tái cơ cấu, tập trung vào chế biến sâu, minh bạch chuỗi cung ứng và mở rộng thị trường sang Nhật Bản, EU, ASEAN. Tuy nhiên khả năng bù đắp của các thị trường này là có hạn trong bối cảnh nhu cầu tiêu dùng toàn cầu chưa phục hồi mạnh dẫn đến xuất khẩu suy giảm.

Nhận diện 5 thị trường chủ lực 

Trung Quốc

Xuất khẩu thủy sản Việt Nam sang thị trường Trung Quốc trong tháng 6/2025 giảm nhẹ, chỉ đạt 181,2 triệu USD, giảm 1,0% so với tháng 5/2025 nhưng tăng 25,4% so với cùng kỳ năm 2024 và cao hơn 36,0 triệu USD so với bình quân năm 2024. Lũy kế 6 tháng 2025, tổng kim ngạch đạt 1005,1 triệu USD, bằng 57,3% kim ngạch 2024.

Theo VASEP, trong nửa đầu năm 2025, Trung Quốc ghi nhận mức giảm nhẹ về lượng nhập khẩu tôm nước ấm đông lạnh, song giá trị nhập khẩu vẫn tăng nhờ giá trung bình tăng cao.

Cụ thể, tổng giá trị nhập khẩu tôm trong nửa đầu năm 2025 đạt 2,26 tỷ USD, tăng 5% so với cùng kỳ năm ngoái, mặc dù lượng nhập khẩu giảm 4%, chỉ còn 429.448 tấn. Ecuador vẫn là nguồn cung tôm lớn nhất cho Trung Quốc với 319.778 tấn, trị giá 1,56 tỷ USD, chiếm gần 75% tổng nhập khẩu. Ấn Độ giữ vị trí thứ hai với 61.760 tấn (351 triệu USD).

Hoa Kỳ

Tháng 6/2025, kim ngạch xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sang Hoa Kỳ đạt 131,7 triệu USD, giảm 43,8% so với tháng 5/2025 và giảm 17,7% so với cùng kỳ năm trước. Lũy kế 6 tháng đầu năm, tổng giá trị xuất khẩu thủy sản Việt Nam sang Hoa Kỳ đạt 898,7 triệu USD, đạt 49,4% kim ngạch cả năm 2024.

Hoa Kỳ không còn là thị trường số 1 của xuất khẩu thủy sản Việt Nam. Trong 6 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu thủy sản sang Hoa Kỳ, từng là thị trường dẫn đầu nhập khẩu thủy sản Việt Nam, chỉ còn chiếm 17% thị phần, đứng thứ 2 sau Trung Quốc trong số các thị trường xuất khẩu thủy sản chính của Việt Nam.

Theo VASEP, chính sách thuế đối ứng của ông Trump là nguyên nhân chính khiến xuất khẩu thủy sản Việt Nam sang Hoa Kỳ sụt giảm. Những thay đổi liên tục các mức thuế gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến việc lập kế hoạch sản xuất – kinh doanh, ký kết hợp đồng và giao hàng của các doanh nghiệp cả ở Hoa Kỳ và các nước xuất khẩu. Việc thay đổi thuế liên tục khiến các nhà nhập khẩu Hoa Kỳ không thể xác định chính xác được chi phí nhập hàng. Trong khi đó, doanh nghiệp thủy sản Việt Nam cũng gặp khó trong việc điều chỉnh giá, thời điểm giao hàng và lên kế hoạch đơn hàng dài hạn.

Nhật Bản

Trong tháng 6/2025, Việt Nam xuất khẩu sang Nhật Bản đạt 149,8 triệu USD trong lĩnh vực thủy sản, tăng 6,7% so với tháng 5/2025 và tăng 20,6% so với tháng 6/2024; đồng thời, cao hơn 22,9 triệu USD so với bình quân theo tháng năm 2024. Lũy kế 6 tháng đầu năm 2025, tổng kim ngạch đạt 782,3 triệu USD, đạt 51,4% kim ngạch năm 2024.

Theo VASEP, thị trường sò điệp Nhật Bản đang chịu áp lực giảm giá xuất khẩu, nhất là sang Hoa Kỳ, do lo ngại các chính sách thuế quan từ chính quyền Trump. Ngược lại, xuất khẩu sò điệp của Nhật Bản sang Việt Nam tăng đột biến, tháng 5 tăng tới 1.600% với 589 tấn, tuy nhiên giá chỉ khoảng 4,3 USD/kg, thấp hơn nhiều so với giá xuất sang Hoa Kỳ.

EU

Theo nhận định, kinh tế khu vực đồng euro tăng trưởng 0,1% trong quý II/2025 so với quý trước và tăng 1,4% so với cùng kỳ năm 2024. Kết quả này cao hơn dự báo trước đó của giới chuyên gia, cho thấy kinh tế khu vực tốt hơn lo ngại. Trong đó, nhiều nền kinh tế thành viên có mức tăng trưởng tích cực, so với cùng kỳ 2024, tất cả các nền kinh tế lớn trong khu vực đều ghi nhận tăng trưởng dương.

Trong lĩnh vực thủy sản, tháng 6/2025, giá trị xuất khẩu thủy sản Việt Nam sang EU đạt 93,5 triệu USD, giảm 10,2% so với tháng 5/2025 và giảm 8,3% so với cùng kỳ năm trước. Ecuador, Ấn Độ và Việt Nam là ba quốc gia dẫn đầu nguồn cung cho EU. Ecuador giữ vững vị trí số 1 với 24.188 tấn trong tháng 5 (+39%) và 88.625 tấn sau 5 tháng, chiếm hơn một nửa tổng nhập khẩu của EU. Ấn Độ xuất khẩu 4.817 tấn trong tháng 5 (+25%) và 21.363 tấn từ đầu năm. Việt Nam tăng mạnh 53% trong tháng 5 với 4.791 tấn, nâng tổng xuất khẩu 5 tháng lên 19.549 tấn (+23%).

Hàn Quốc

Tháng 6/2025, giá trị xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sang Hàn Quốc đạt 68,2 triệu USD, giảm 3% so với tháng 5/2025 nhưng tăng 5% so với cùng kỳ năm trước, và cao hơn 1,1 triệu USD so với bình quân tháng năm 2024. Lũy kế 6 tháng đầu năm đạt 384,9 triệu USD, đạt 48% kim ngạch năm 2024.

Theo dữ liệu từ Union Forsea Corp, 6 tháng đầu năm 2025, Hàn Quốc nhập khẩu 460.363 tấn thủy sản, trị giá 2,11 tỷ USD, tăng lần lượt 3,4% và 9% so với cùng kỳ năm 2024.

Cá thu đông lạnh là mặt hàng tăng mạnh nhất, đạt 38.500 tấn, tăng 51% so với cùng kỳ, chiếm 10% tổng lượng nhập khẩu. Một số mặt hàng khác cũng ghi nhận mức tăng đáng kể như: mực ống đông lạnh (tăng 47%), mực đông lạnh (tăng 11%) và nghêu lụa sống (tăng 23%). Ngược lại, một số sản phẩm chủ lực trước đây lại giảm như cá minh thái đông lạnh (giảm 10%), vây mực (giảm 11%) và bạch tuộc chân ngắn (giảm 4%), cho thấy sự chuyển dịch trong thị hiếu tiêu dùng, ưu tiên những sản phẩm phổ biến, dễ chế biến và hợp khẩu vị hơn.

Xu hướng nhập khẩu thay đổi phản ánh sự điều chỉnh của thị trường Hàn Quốc trước nhu cầu nội địa và biến động nguồn cung toàn cầu. Diễn biến trong nửa cuối năm sẽ tiếp tục là chỉ báo quan trọng cho ngành thủy sản nước này.

ASEAN

Tháng 8/2025, kim ngạch thủy sản Việt Nam xuất khẩu sang thị trường ASEAN đạt 59,5 triệu USD, tăng 2,0% so với tháng 5/2025 và tăng 26,7% so với cùng kỳ năm 2024, đồng thời cao hơn 6,7 triệu USD so với bình quân theo tháng năm 2024. 

Theo Thương vụ Việt Nam tại Singapore, 6 tháng đầu năm 2025, Việt Nam lần đầu tiên vượt Na Uy, trở thành đối tác cung ứng thủy sản lớn thứ 3 của Singapore với kim ngạch đạt khoảng 42,6 triệu USD, chiếm 10,2% thị phần, tăng 10,8% so với cùng kỳ năm 2024. 

Fillet cá và thịt cá ướp lạnh/cấp đông là nhóm thủy sản chủ lực của Việt Nam tại Singapore với kim ngạch khoảng 21,6 triệu USD, ngoài ra còn có động vật giáp xác (khoảng 9,3 triệu USD) và động vật thân mềm (khoảng 5,1 triệu USD), đều ghi nhận mức tăng trưởng tích cực. Để duy trì và mở rộng thị phần, doanh nghiệp Việt Nam cần tiếp tục nâng cao chất lượng, cải tiến công nghệ, đa dạng hóa sản phẩm và tăng cường quảng bá thương hiệu tại thị trường Singapore…

Dẫn nguồn: thuysanvietnam.com.vn/Bảo Hân