Ngành thủy sản "tố" bị đối xử bất công vì bị xếp vào nhóm nguy cơ gây ô nhiễm cao

Một trong những nội dung mà các doanh nghiệp phản ảnh là dự thảo đưa ngành chế biến thủy sản vào mức 3 của “Loại hình sản xuất, kinh doanh, dịch vụ có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường”. 

Cộng đồng doanh nghiệp thủy sản cho rằng điều đó là không công bằng bởi thực tế so với các ngành công nghiệp chế biến thực phẩm như: bánh kẹo, sữa, dệt nhuộm... thì nước thải của ngành thủy sản ít ô nhiễm môi trường, ít độc hại hơn nhiều nhưng lại bị xếp vào mức độ cao hơn.

Theo ông Nguyễn Hoài Nam - phó tổng thư ký VASEP, vì bị xếp vào nhóm nguy cơ ô nhiễm cao hơn nên ngành thủy sản sẽ phải chịu những điều kiện và yêu cầu khắt khe trong quản lý môi trường không cần thiết, làm tăng chi phí và giá thành của doanh nghiệp.

Cụ thể, về khí thải thì đa số nhà máy chế biến thủy sản của Việt Nam làm hàng đông lạnh, chỉ có một số ít nhà máy chế biến thủy sản có công đoạn gia nhiệt (nhà máy đồ hộp, nhà máy sản xuất hàng chín như chả cá, tôm luộc, tôm bao bột,...) có sử dụng lò hơi. Trong khi các nhà máy chế biến thực phẩm khác như sản xuất bánh kẹo, sữa, cà phê hòa tan… đều sử dụng và có khí thải.

Nước thải nhà máy chế biến thủy sản chủ yếu có nguồn gốc từ cơ thịt thủy sản và các phụ gia thực phẩm, đều là những chất từ tự nhiên và ăn được đối với con người, không gây độc hại mạnh như những hóa chất dùng trong các ngành công nghiệp khác.

Về chất thải rắn trong quá trình chế biến thủy sản chủ yếu là các phế liệu từ thủy sản như xương cá, da cá, mỡ cá, vỏ tôm, đầu tôm, vỏ ngao, sò... hoặc một số túi nilông, bao bì cactông... Các phế liệu thủy sản đa phần được các cơ sở bên ngoài thu gom để làm nguyên liệu cho các ngành sản xuất khác như sản xuất thức ăn chăn nuôi, dầu biodiesel, collagen…

Riêng với ngành thủy sản, gần 2 tháng thực hiện “3 tại chỗ”, doanh nghiệp thủy sản đối mặt với muôn vàn khó khăn, giá thành trên đơn vị sản phẩm đã tăng 10-25%. Một doanh nghiệp trung bình sẽ lỗ khoảng 30%/tháng nếu duy trì sản xuất “3 tại chỗ” với chỉ 1/3 công suất và sẽ thiệt hại 50-55%/tháng nếu ngưng sản xuất. 

Với những khó khăn nói trên cùng với dịch bệnh còn phức tạp, lẽ ra ngành thủy sản nói riêng và doanh nghiệp nói chung cần có sự chia sẻ và hỗ trợ của Nhà nước thay vì đưa ra những quy định bất hợp lý và làm khó doanh nghiệp.

Theo VASEP, nghị định của Bộ Tài nguyên và môi trường đang soạn thảo còn rất nhiều quy định bất hợp lý vì đánh giá tác động môi trường, tỉ lệ tái chế và chi phí tái chế, quy định về quan trắc môi trường tự động… được áp dụng không hợp lý, thiếu cơ sở khoa học. 

“Đây là quy định ảnh hưởng tới các doanh nghiệp sản xuất nói chung nên VASEP và các hiệp hội ngành hàng khác đang cùng nhau kiến nghị lên Chính phủ và các bộ ngành liên quan nhằm góp ý với Bộ Tài nguyên và môi trường trong thời gian tới”, ông Nguyễn Hoài Nam cho biết.